Τον τίτλο τον εμπνεύστηκα απ' τις κουτσομπολίστικες εκπομπές που γκρινιάζουν κάθε φορά (δηλαδή μία στα 4 χρόνια) που έχει euro, λες και η τηλεόραση είναι αποκλειστικό τσιφλίκι των γυναικών. "Οδηγός επιβίωσης euro". "Τι να κάνετε όταν έχει η τηλεόραση euro". "Πώς να στερήσετε στον αγαπημένο σας το δικαίωμα να βλέπει euro για να εξακολουθείτε να έχετε εσείς τον έλεγχο στην τηλεόραση". Ε άι στο διάτανο! Τσαντίσετε ακόμη κι εμένα που δε βλέπω καν ποδόσφαιρο!
Τηλεόραση. Οι μισοί από εμάς την αγαπάμε, οι άλλοι μισοί από εμάς αγαπάμε να τη μισούμε. Ωστόσο, όλοι ασχολούμαστε μαζί της. Θα μπορούσα να γράψω κι εγώ τα κλασσικά "η τηλεόραση είναι τσίχλα για το μάτι" και "η τηλεόραση καταστρέφει τη ζωή", μα είμαι σίγουρος ότι θα τα έχετε ήδη ξανακούσει. Οπότε σήμερα, και με αφορμή το δήθεν νέο τηλεοπτικό πρόγραμμα, θα πετάω κι εγώ τις δικές μου αράδες.
Κάθε τεχνολογικό επίτευγμα έχει δύο όψεις, και η τηλεόραση δεν αποτελεί εξαίρεση. Η τηλεόραση είναι ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα. Προβάλει εικόνες και ήχους που δεν ξέραμε καν ότι υπάρχουν, προερχόμενοι απ' όλες τις γωνιές της Γης, φέρνοντας τους ανθρώπους ακόμη πιο κοντά. Ψυχαγωγεί και ενημερώνει τους ανθρώπους, απλά και μόνο με το πάτημα ενός πλήκτρου. Από την άνεση του σαλονιού, μπορούμε πλέον να μαθαίνουμε τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή σε κάποια απομακρυσμένη γωνιά του πλανήτη μας αλλά και έξω απ' αυτόν. Γεγονότα μακρινά που όμως συνήθως επηρεάσουν και τις ζωές μας, είτε άμεσα είτε έμμεσα, με αποτέλεσμα να συνειδητοποιούμε σε πόσο μικρό πλανήτη ζούμε και πως όλα είναι μια αλυσίδα, ένα πλέγμα, όπου ένας χαλασμένος κρίκος μπορεί να αποσαθρώσει και τους υπόλοιπους. Σκέψεις και ειδήσεις, που μπορούν να φέρουν επανάσταση σε ό,τι θεωρούμε δεδομένο και να βελτιώσουν σημαντικά τον ανθρώπινο πολιτισμό και την πορεία μας στο μέλλον. Και όλα αυτά, με αφορμή κάτι που είδαμε στην τηλεόραση.
Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο με την ορθολογική χρήση της τηλεόρασης, κάτι που σπανίζει όλο και περισσότερο. Την ανάβεις και απελπίζεσαι. Αμέσως πνίγεσαι στο infojunk, στην πολιτική και θρησκευτική προπαγάνδα, στην κάθε μορφής μπουρδολογία, στις διαφημίσεις άχρηστων προϊόντων που προσβάλουν την νοημοσύνη σου, στην επιβολή κάθε νέας πλαστικής μόδας, στην άκυρη λογοκρισία και επιβολή της "ελεύθερης έκφραση" (κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους όπως πάντα), στη μιζέρια των σαπουνόπερων, στα κουτσομπολιά και σε ότι άλλη καφρίλα φαντάζεσαι. Κάτι σαν το Facebook αλλά πολύ χειρότερο, γιατί στο Facebook τουλάχιστον έχεις την ευκαιρία να πάρεις θέση και να σχολιάζεις κάτι. Στην τηλεόραση όμως δεν είσαι τίποτα παραπάνω από θεατής. Ένας απλός δέκτης, χωρίς την ευκαιρία να παρέμβεις και να πάρεις μέρος σε θέματα που αφορούν κι εσένα. Σε αντίθεση με το Διαδίκτυο, η τηλεόραση είναι ένας μονόδρομος που σημαδεύει το μυαλό σου και σε πυροβολάει χωρίς έλεος.
Θα μπορούσα να γίνω λίγο πιο αναλυτικός, αλλά ο Mikeius είχε κάνει πολύ καλύτερη δουλειά. Ας δούμε τι έχει να μας πει ο σκεπτικός κάφρος του Ελληνικού Διαδικτύου.
(Εκτός θέματος, μα θα το πω. Θέλουμε περισσότερο Μπραφ και λιγότερο Unboxing!)
Δεν είναι περίεργο που σήμερα η τηλεόραση χρησιμεύει μόνο όταν είναι συνδεδεμένη με D.V.D. player, δορυφορική κεραία και παιχνιδομηχανή. Θα ακουστώ αιρετικός, αλλά πιστεύω πως μπορεί να γίνει χρήσιμη και έτσι όπως είναι. Μην περιμένετε και θαύματα, αλλά εξακολουθεί να έχει λίγη απ' τη χρησιμότητά της. Στο κάτω κάτω εσείς έχετε το τηλεχειριστήριο, εσείς θα ελέγξετε την τηλεόραση. Όχι αυτή εσάς. Πώς; Να μερικές συμβουλές.
1) Σκεφτείτε ότι η τηλεόραση απευθύνεται σε εσάς και επιλέξτε πρόγραμμα, ανάλογα με το τι σας ενδιαφέρει. Το πλήθος των ανθρώπων στο οποίο αποσκοπεί αποτελείται από ξεχωριστές προσωπικότητες, όπως και εσείς. Άρα και σε εσάς προσωπικά. Όταν βλέπετε κάτι, ακόμη κι αν ενδιαφέρει τους περισσότερους, σκεφτείτε αν σας νοιάζει εσάς προσωπικά. Αν κάτι δε σας αρέσει, μην το βλέπετε. Αλλάξτε κανάλι, βάλτε κανένα συνδρομιτικό πακέτο να δείτε BBC Earth ή Discovery Science, βάλτε μια ωραία ταινία στο D.V.D., βάλτε PlayStation ή Super Nintendo να παίξετε, ή απλά σβήστε την. Τόσο απλά. Μην είστε παθητικοί δέκτες των πάντων. Επειδή κάτι αφορά τους περισσότερους (ή έτσι φαίνεται τουλάχιστον), δε σημαίνει πως πρέπει ν' αφορά και εσάς.
2) Το ότι κάτι το είπε η τηλεόραση, δε σημαίνει ότι είναι και αλήθεια. Από τη στιγμή που ακούγονται ψέματα και ραδιοαρβύλες στην προσωπική σας ζωή, γιατί να αποτελεί εξαίρεση η τηλεόραση; Οτιδήποτε βλέπετε και σας βάζει σε υποψίες, μην το αφήνετε μετέωρο. Ψάξτε, διασταυρώστε τις πληροφορίες. Η τηλεόραση μιλάει τη γλώσσα του ψέματος. Δεν είναι τυχαίο που οι τηλεοπτικοί δημοσιογράφοι με την παραμικρή αφορμή κατηγορούν το Διαδίκτυο και την ικανότητα του για διαδραστικότητα και έρευνα. Όπως δεν είναι υγιές να είστε παθητικοί δέκτες των όσων σας δείχνουν, έτσι δεν είναι υγιές να είστε παθητικοί δέκτες των όσων σας λένε. Εκπαιδεύστε το μυαλό σας.
3) Καταλάβετε επιτέλους ότι η ίδια η τηλεόραση δεν είναι τρόπος ζωής. Υπάρχουν πάρα πολλές εναλλακτικές πλην της τηλεόρασης, όπως ο κινηματογράφος, οι βόλτες, το Διαδίκτυο και η ζωγραφική. Δεν υπάρχει τηλεόραση χωρίς το πλήκτρο Off, και υπάρχει λόγος που υπάρχει αυτό το πλήκτρο. Από τη στιγμή που η τηλεόραση δεν έχει τίποτα ενδιαφέρον να δείτε, μη βλέπετε σκουπίδια με την κλασσική δικαιολογία στο στόμα "δεν έχει τίποτα άλλο, οπότε θα δω ότι σκατά μου πετάνε στη μούρη". Είπαμε, ο εγκέφαλος είναι δικός σας, όπως και το τηλεχειριστήριο. Εσείς είστε υπεύθυνοι για το τι θα δείτε και τι θα βάλετε στη κεφάλι σας. Και τουλάχιστον μη κλαίγεστε για τα ξερατά που πετάνε τα κανάλια στα μούτρα σας. Δε γουστάρεις Τούρκικες κλαψοσειρές, ψέματα στις ειδήσεις και τηλεοπτικές αρένες όπου ο νικητής παίρνει ως έπαθλο ένα σακί ρύζι; ΜΗΝ ΤΑ ΒΛΕΠΕΙΣ!
Ήδη ζούμε έναν παγκόσμιο πόλεμο. Τον ζούμε καθημερινά και επί εικοσιτετραώρου βάσης. Το πεδίο μάχης όμως δεν είναι στο Αιγαίο Πέλαγος, ούτε στον Περσικό Κόλπο. Το πεδίο μάχης είναι ο εγκέφαλος μας. Όταν βλέπω ανθρώπους να προσκυνάνε την τηλεόραση και να θυσιάσουν την ίδια τους την αξιοπρέπεια και τη ζωή στον βωμό της AGP, νιώθω ότι χάνουμε τη μάχη. Είναι όμως έτσι;
Τηλεόραση. Οι μισοί από εμάς την αγαπάμε, οι άλλοι μισοί από εμάς αγαπάμε να τη μισούμε. Ωστόσο, όλοι ασχολούμαστε μαζί της. Θα μπορούσα να γράψω κι εγώ τα κλασσικά "η τηλεόραση είναι τσίχλα για το μάτι" και "η τηλεόραση καταστρέφει τη ζωή", μα είμαι σίγουρος ότι θα τα έχετε ήδη ξανακούσει. Οπότε σήμερα, και με αφορμή το δήθεν νέο τηλεοπτικό πρόγραμμα, θα πετάω κι εγώ τις δικές μου αράδες.
Κάθε τεχνολογικό επίτευγμα έχει δύο όψεις, και η τηλεόραση δεν αποτελεί εξαίρεση. Η τηλεόραση είναι ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα. Προβάλει εικόνες και ήχους που δεν ξέραμε καν ότι υπάρχουν, προερχόμενοι απ' όλες τις γωνιές της Γης, φέρνοντας τους ανθρώπους ακόμη πιο κοντά. Ψυχαγωγεί και ενημερώνει τους ανθρώπους, απλά και μόνο με το πάτημα ενός πλήκτρου. Από την άνεση του σαλονιού, μπορούμε πλέον να μαθαίνουμε τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή σε κάποια απομακρυσμένη γωνιά του πλανήτη μας αλλά και έξω απ' αυτόν. Γεγονότα μακρινά που όμως συνήθως επηρεάσουν και τις ζωές μας, είτε άμεσα είτε έμμεσα, με αποτέλεσμα να συνειδητοποιούμε σε πόσο μικρό πλανήτη ζούμε και πως όλα είναι μια αλυσίδα, ένα πλέγμα, όπου ένας χαλασμένος κρίκος μπορεί να αποσαθρώσει και τους υπόλοιπους. Σκέψεις και ειδήσεις, που μπορούν να φέρουν επανάσταση σε ό,τι θεωρούμε δεδομένο και να βελτιώσουν σημαντικά τον ανθρώπινο πολιτισμό και την πορεία μας στο μέλλον. Και όλα αυτά, με αφορμή κάτι που είδαμε στην τηλεόραση.
Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο με την ορθολογική χρήση της τηλεόρασης, κάτι που σπανίζει όλο και περισσότερο. Την ανάβεις και απελπίζεσαι. Αμέσως πνίγεσαι στο infojunk, στην πολιτική και θρησκευτική προπαγάνδα, στην κάθε μορφής μπουρδολογία, στις διαφημίσεις άχρηστων προϊόντων που προσβάλουν την νοημοσύνη σου, στην επιβολή κάθε νέας πλαστικής μόδας, στην άκυρη λογοκρισία και επιβολή της "ελεύθερης έκφραση" (κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους όπως πάντα), στη μιζέρια των σαπουνόπερων, στα κουτσομπολιά και σε ότι άλλη καφρίλα φαντάζεσαι. Κάτι σαν το Facebook αλλά πολύ χειρότερο, γιατί στο Facebook τουλάχιστον έχεις την ευκαιρία να πάρεις θέση και να σχολιάζεις κάτι. Στην τηλεόραση όμως δεν είσαι τίποτα παραπάνω από θεατής. Ένας απλός δέκτης, χωρίς την ευκαιρία να παρέμβεις και να πάρεις μέρος σε θέματα που αφορούν κι εσένα. Σε αντίθεση με το Διαδίκτυο, η τηλεόραση είναι ένας μονόδρομος που σημαδεύει το μυαλό σου και σε πυροβολάει χωρίς έλεος.
Θα μπορούσα να γίνω λίγο πιο αναλυτικός, αλλά ο Mikeius είχε κάνει πολύ καλύτερη δουλειά. Ας δούμε τι έχει να μας πει ο σκεπτικός κάφρος του Ελληνικού Διαδικτύου.
(Εκτός θέματος, μα θα το πω. Θέλουμε περισσότερο Μπραφ και λιγότερο Unboxing!)
Δεν είναι περίεργο που σήμερα η τηλεόραση χρησιμεύει μόνο όταν είναι συνδεδεμένη με D.V.D. player, δορυφορική κεραία και παιχνιδομηχανή. Θα ακουστώ αιρετικός, αλλά πιστεύω πως μπορεί να γίνει χρήσιμη και έτσι όπως είναι. Μην περιμένετε και θαύματα, αλλά εξακολουθεί να έχει λίγη απ' τη χρησιμότητά της. Στο κάτω κάτω εσείς έχετε το τηλεχειριστήριο, εσείς θα ελέγξετε την τηλεόραση. Όχι αυτή εσάς. Πώς; Να μερικές συμβουλές.
1) Σκεφτείτε ότι η τηλεόραση απευθύνεται σε εσάς και επιλέξτε πρόγραμμα, ανάλογα με το τι σας ενδιαφέρει. Το πλήθος των ανθρώπων στο οποίο αποσκοπεί αποτελείται από ξεχωριστές προσωπικότητες, όπως και εσείς. Άρα και σε εσάς προσωπικά. Όταν βλέπετε κάτι, ακόμη κι αν ενδιαφέρει τους περισσότερους, σκεφτείτε αν σας νοιάζει εσάς προσωπικά. Αν κάτι δε σας αρέσει, μην το βλέπετε. Αλλάξτε κανάλι, βάλτε κανένα συνδρομιτικό πακέτο να δείτε BBC Earth ή Discovery Science, βάλτε μια ωραία ταινία στο D.V.D., βάλτε PlayStation ή Super Nintendo να παίξετε, ή απλά σβήστε την. Τόσο απλά. Μην είστε παθητικοί δέκτες των πάντων. Επειδή κάτι αφορά τους περισσότερους (ή έτσι φαίνεται τουλάχιστον), δε σημαίνει πως πρέπει ν' αφορά και εσάς.
2) Το ότι κάτι το είπε η τηλεόραση, δε σημαίνει ότι είναι και αλήθεια. Από τη στιγμή που ακούγονται ψέματα και ραδιοαρβύλες στην προσωπική σας ζωή, γιατί να αποτελεί εξαίρεση η τηλεόραση; Οτιδήποτε βλέπετε και σας βάζει σε υποψίες, μην το αφήνετε μετέωρο. Ψάξτε, διασταυρώστε τις πληροφορίες. Η τηλεόραση μιλάει τη γλώσσα του ψέματος. Δεν είναι τυχαίο που οι τηλεοπτικοί δημοσιογράφοι με την παραμικρή αφορμή κατηγορούν το Διαδίκτυο και την ικανότητα του για διαδραστικότητα και έρευνα. Όπως δεν είναι υγιές να είστε παθητικοί δέκτες των όσων σας δείχνουν, έτσι δεν είναι υγιές να είστε παθητικοί δέκτες των όσων σας λένε. Εκπαιδεύστε το μυαλό σας.
3) Καταλάβετε επιτέλους ότι η ίδια η τηλεόραση δεν είναι τρόπος ζωής. Υπάρχουν πάρα πολλές εναλλακτικές πλην της τηλεόρασης, όπως ο κινηματογράφος, οι βόλτες, το Διαδίκτυο και η ζωγραφική. Δεν υπάρχει τηλεόραση χωρίς το πλήκτρο Off, και υπάρχει λόγος που υπάρχει αυτό το πλήκτρο. Από τη στιγμή που η τηλεόραση δεν έχει τίποτα ενδιαφέρον να δείτε, μη βλέπετε σκουπίδια με την κλασσική δικαιολογία στο στόμα "δεν έχει τίποτα άλλο, οπότε θα δω ότι σκατά μου πετάνε στη μούρη". Είπαμε, ο εγκέφαλος είναι δικός σας, όπως και το τηλεχειριστήριο. Εσείς είστε υπεύθυνοι για το τι θα δείτε και τι θα βάλετε στη κεφάλι σας. Και τουλάχιστον μη κλαίγεστε για τα ξερατά που πετάνε τα κανάλια στα μούτρα σας. Δε γουστάρεις Τούρκικες κλαψοσειρές, ψέματα στις ειδήσεις και τηλεοπτικές αρένες όπου ο νικητής παίρνει ως έπαθλο ένα σακί ρύζι; ΜΗΝ ΤΑ ΒΛΕΠΕΙΣ!
Ήδη ζούμε έναν παγκόσμιο πόλεμο. Τον ζούμε καθημερινά και επί εικοσιτετραώρου βάσης. Το πεδίο μάχης όμως δεν είναι στο Αιγαίο Πέλαγος, ούτε στον Περσικό Κόλπο. Το πεδίο μάχης είναι ο εγκέφαλος μας. Όταν βλέπω ανθρώπους να προσκυνάνε την τηλεόραση και να θυσιάσουν την ίδια τους την αξιοπρέπεια και τη ζωή στον βωμό της AGP, νιώθω ότι χάνουμε τη μάχη. Είναι όμως έτσι;
